Παναγια & Μαρια Μαγδαληνη: πως οι δυο θηλυκες αρχετυπες μορφες ζουν μεσα στη συγχρονη γυναικα
Η Μεγάλη Εβδομάδα είναι για πολλούς μια περίοδος ενδοσκόπησης, σιωπής και εσωτερικής αναζήτησης. Για τις γυναίκες όμως, αυτή η εβδομάδα μπορεί να αποτελέσει και έναν καθρέφτη. Μια ευκαιρία να κοιτάξουν πιο βαθιά τις εσωτερικές τους ταυτίσεις και αντιφάσεις.
Στην ελληνική (και ευρύτερα χριστιανική) παράδοση, δύο γυναικείες μορφές κυριαρχούν: η Παναγία και η Μαρία Μαγδαληνή. Δύο πρόσωπα γεμάτα νόημα, που με τον καιρό μετατράπηκαν σε ισχυρά αρχέτυπα για το πώς οφείλει ή επιτρέπεται να είναι μια γυναίκα.
Η Μαρία Μαγδαληνή: Το αρχέτυπο της ιέρειας και της ερωμένης
Η Μαρία Μαγδαληνή είναι το πρόσωπο που για αιώνες παρερμηνεύτηκε, παρεξηγήθηκε και στιγματίστηκε. Παρουσιάστηκε ως αμαρτωλή γυναίκα, ενώ σήμερα αναγνωρίζεται ως μια αυτόνομη, πνευματικά αφυπνισμένη, βαθιά αισθαντική παρουσία. Η Μαγδαληνή είναι η γυναίκα που γνωρίζει το σώμα της, τη σοφία του έρωτα, την ιερότητα της επαφής. Είναι η Ιέρεια, η ερωμένη, η θεραπεύτρια – αυτή που μεταμορφώνεται και οδηγεί στη μεταμόρφωση.
Το αρχέτυπο της Μαγδαληνής συνδέεται με την εσωτερική φλόγα, την επιθυμία, τη σεξουαλική ενέργεια που δεν είναι "βρώμικη" ή "απαγορευμένη", αλλά πηγή ζωής και αλήθειας. Είναι η γυναίκα που δεν φοβάται να νιώσει, να πονέσει, να επιθυμήσει, να αφεθεί – ακόμα κι αν αυτό την εκθέτει.
Για πολλές γυναίκες, αυτό το αρχέτυπο παραμένει ενοχοποιημένο. Το να διεκδικούν ηδονή, να μιλούν για τις ανάγκες τους, να επιτρέπουν στον εαυτό τους να λάμπει και να γοητεύει, θεωρείται ακόμη και σήμερα εγωκεντρικό ή ανήθικο. Γι’ αυτό και το να αγκαλιάσει μια γυναίκα τη Μαγδαληνή μέσα της σημαίνει να περάσει μέσα από ενοχές, φόβους και βαθιές κοινωνικές πεποιθήσεις — αλλά και να ανακαλύψει τελικά την προσωπική της αλήθεια και δύναμη.
Η Παναγία: Το αρχέτυπο της μητρότητας και της αγνότητας
Η Παναγία, στην πνευματική και πολιτισμική μας παράδοση, αναπαριστά την ύψιστη μορφή θηλυκής αγάπης που θυσιάζεται, θρέφει και συγχωρεί. Είναι η Μητέρα όλων, το σύμβολο της φροντίδας, της ευγένειας, της ανιδιοτελούς προσφοράς. Το αρχέτυπο αυτό συνδέεται με την αγνότητα όχι μόνο στο σώμα, αλλά και στην πρόθεση, με την ησυχία, τη μετριοπάθεια, τη σταθερότητα.
Σε μια κοινωνία που για αιώνες εξυψώνει την αυτοθυσία της γυναίκας, το πρότυπο της Παναγίας γίνεται ο "καλός δρόμος", ο δρόμος της αποδοχής. Πολλές γυναίκες έχουν διδαχθεί πως πρέπει να είναι «καλές κόρες», «καλές σύζυγοι», «καλές μητέρες» — να δίνουν χωρίς να ζητούν, να φροντίζουν χωρίς να κουράζονται, να συγχωρούν χωρίς όρια.
Ωστόσο, όταν αυτό το αρχέτυπο λειτουργεί αποκομμένο από τις υπόλοιπες εκφράσεις της θηλυκής φύσης, μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια ταυτότητας, εξάντληση, συναισθηματική αποξένωση και αποσύνδεση από την επιθυμία. Η γυναίκα που ενσαρκώνει μόνο την Παναγία συχνά παλεύει με το βάρος της τελειότητας και την ενοχή όταν θελήσει να στραφεί προς τον εαυτό της.
Η εσωτερική διάσπαση: Η καλή ή η ερωτική;
Πολλές γυναίκες μαθαίνουν να ταυτίζονται είτε με το ένα είτε με το άλλο αρχέτυπο. Να νιώθουν πως δεν γίνεται να είναι και ερωτικές και καλές. Και αν είναι μητέρες, να αποσυνδέονται από την ερωτική τους ενέργεια. Ή αν εκφράζουν τη σεξουαλικότητά τους, να νιώθουν πως δεν είναι "άξιες αγάπης" ή μη αποδεκτές από την κοινωνία. Αυτή η διάσπαση δημιουργεί ένα βαθύ εσωτερικό δίπολο που πολλές φορές οδηγεί σε ντροπή, απόσταση από τον εαυτό, εσωτερικές συγκρούσεις.
Η σύγχρονη γυναίκα: Η εποχή της ενσωμάτωσης
Η γυναίκα του σήμερα όμως καλείται – και μπορεί – να κάνει κάτι διαφορετικό. Δεν χρειάζεται να διαλέξει στρατόπεδο. Δεν χρειάζεται να είναι είτε η Παναγία είτε η Μαγδαληνή.
Μπορεί να είναι και τα δύο.
Να είναι μητέρα, αλλά και επιθυμητή. Να είναι αγνή στην πρόθεση, αλλά βαθιά συνδεδεμένη με το σώμα και τον ερωτισμό της. Να φροντίζει, αλλά και να επιτρέπει να τη φροντίζουν. Να αγαπά αληθινά, αλλά και να διεκδικεί. Να προσφέρει, αλλά και να απολαμβάνει.
Ένας καθρέφτης για εσένα
Αν κοιτάξεις μέσα σου, ίσως δεις πως αυτές οι δύο μορφές δεν είναι τόσο ξένες. Μπορεί να θυμηθείς μια στιγμή που κράτησες κάποιον με αφοσίωση, με απόλυτη αγάπη. Κι άλλη μια στιγμή, που ένιωσες το σώμα σου ζωντανό, ηδονικό, γεμάτο επιθυμία. Και στις δύο περιπτώσεις, ήσουν Εσύ. Δεν ήταν διαφορετικές ταυτότητες, ήταν πτυχές του ίδιου θηλυκού σου εαυτού.
Η αληθινή δύναμη έρχεται όταν τις ενώσεις. Όταν αναγνωρίσεις την Παναγία που νοιάζεται και προστατεύει μέσα σου, και τη Μαγδαληνή που επιθυμεί, τολμά και φλέγεται από ζωή.
Προσωπική αναζήτηση και πρακτική
Η ισορροπία ανάμεσα στα αρχέτυπα της Παναγίας και της Μαρίας Μαγδαληνής δεν είναι μια θεωρητική άσκηση· είναι μια υπαρξιακή ανάγκη για τη γυναίκα που επιθυμεί να ζει πιο αυθεντικά. Η ενσωμάτωση αυτών των δύο όψεων της θηλυκής φύσης —της αγάπης που προσφέρει και της επιθυμίας που διεκδικεί— αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την προσωπική ελευθερία και την ολοκλήρωση.
Αν θέλεις να εξερευνήσεις αυτή την ισορροπία, μπορείς να ξεκινήσεις με απλές ερωτήσεις:
Σε ποιες στιγμές νιώθω τη φροντιστική μου ενέργεια; Τη δίνω μόνο στους άλλους ή και στον εαυτό μου;
Πότε νιώθω πιο ζωντανή, πιο αισθησιακή, πιο ερωτική; Επιτρέπω στον εαυτό μου να την εκφράσει;
Πού μέσα στη μέρα μπορώ να είμαι πιο πλήρης – όχι επειδή «πρέπει», αλλά επειδή με θρέφει;
Καθώς βαδίζουμε προς την Ανάσταση, ίσως αυτή να είναι μια ευκαιρία να επανεξετάσουμε ποια μέρη του εαυτού μας κρατάμε στο φως και ποια αφήνουμε στο περιθώριο — και να αναρωτηθούμε αν ήρθε η ώρα να τα φέρουμε όλα μαζί, σε ένα πιο ενιαίο, αληθινό παρόν.
Και γιατί όχι – αυτήν τη Μεγάλη Εβδομάδα, να ανάψεις ένα κερί.
Ένα για την Παναγία μέσα σου.
Κι ένα για τη Μαγδαληνή.
Να τους δώσεις χώρο να σου μιλήσουν. Να τις αφήσεις να σε καθοδηγήσουν με τη σοφία τους.
Όχι μέσα από ενοχές, αλλά μέσα από αποδοχή.
- xo, Vassiliki
ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΠΙΣΗΣ